Można go znaleźć w umowach finansowych odnoszących się do franka szwajcarskiego.

LIBOR CHF zostanie zastąpiony przez wskaźnik SARON. Decyzję tę podjęła Komisja Europejska dla wszystkich państw unijnych.

Zamiana LIBOR CHF na SARON w twojej umowie nastąpi automatycznie. Nie musisz podejmować żadnych działań.

1. Czym są wskaźniki
referencyjne?

Wskaźniki referencyjne to indeksy mające wpływ na ceny instrumentów oraz produktów finansowych. Banki korzystają ze wskaźników referencyjnych m.in. do wyznaczania oprocentowania kredytów, a więc – po uwzględnieniu marży – wysokości rat kredytu konsumenckiego czy hipotecznego. Zmiana wartości wskaźnika referencyjnego może wpłynąć na wzrost lub spadek raty kredytu.

Jest wiele wskaźników referencyjnych. Na polskim rynku stosowane są m.in. WIBOR, LIBOR, EURIBOR.

2. Rozporządzenie BMR
– co obejmuje?

Zasady, na jakich opracowuje się wskaźniki referencyjne, określa unijne rozporządzenie BMR. Dokument ten zawiera też reguły nadzoru nad instytucjami, które opracowują i udostępniają te wskaźniki uczestnikom rynku finansowego, w tym bankom.

Wskaźniki referencyjne obliczane są przez niezależnego administratora, na podstawie ściśle określonej metody. Jego działalność zawsze nadzoruje organ publiczny – w Polsce jest to Komisja Nadzoru Finansowego. Administrator gwarantuje, że dany wskaźnik referencyjny rzetelnie i dokładnie odzwierciedla zmiany na rynku i realia gospodarcze.

Rozporządzenie BMR obowiązuje od 1 stycznia 2018 roku. Banki w Polsce są zobligowane do tego, by się do niego dostosowywać.

3. Kiedy SARON zastąpi LIBOR CHF?

LIBOR (London Interbank Offered Rate) CHF to wskaźnik referencyjny, określający wysokość stóp procentowych, które są używane m.in. do wyznaczania oprocentowania kredytów denominowanych i indeksowanych we franku szwajcarskim.

W marcu 2021 r. Komisja Europejska przeprowadziła pierwsze ukierunkowane konsultacje, dotyczące ustawowego zastąpienia LIBOR CHF innym wskaźnikiem.

5 marca 2021 r. Financial Conduct Authority (FCA) – brytyjski organ nadzoru finansowego – ogłosił, że wskaźnik referencyjny LIBOR CHF nie będzie publikowany po 31 grudnia 2021 r.

4. Dlaczego wskaźnik SARON zastępuje LIBOR CHF?

W październiku 2021 r. Komisja Europejska wyznaczyła zamiennik dla wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR CHF. Będzie to stopa składana SARON (SARON Compound Rate) ze wskazaną wartością spreadu korygującego, aby ograniczyć różnice wartości tego wskaźnika w stosunku LIBOR CHF.

Decyzja zapadła ze względu na stanowisko szwajcarskiej grupy roboczej ds. stóp referencyjnych franka szwajcarskiego (National Working Group on Swiss Francs Reference Rates), która zarekomendowała zastosowanie wskaźnika SARON jako podstawy dla zamiennika LIBOR CHF. SARON został zaakceptowany przez Szwajcarski Bank Narodowy.

SARON spełnia wszystkie wymagania stawiane przez rozporządzenie BMR. Bieżące i historyczne wartości tego wskaźnika można sprawdzić na stronach administratora indeksu – SIX Swiss Exchange:

https://www.six-group.com/exchanges/indices/data_centre/swiss_reference_rates/compound_rates_en.html

5. Czy zmiana wpłynie na raty kredytów?

Aby zapobiec znacznej różnicy wartości w ratach kredytów po zamianie wskaźnika referencyjnego, Komisja Europejska zadbała o to, by SARON uwzględniał wartość spreadu korygującego ustalonego na 5 marca 2021 r., czyli na dzień, w którym ogłoszono zaprzestanie opracowywania LIBOR CHF. Ewentualna różnica wartości, którą strony mogą zaobserwować 1 stycznia 2022 r., będzie spowodowana wahaniami stóp procentowych.

Zmiany wejdą automatycznie
SARON będzie stosowany z mocy prawa do umów finansowych i instrumentów, w których nie ma odpowiednich klauzul awaryjnych.

Jakie zmiany dla klientów wynikają
z rozporządzenia BMR?

Klauzule awaryjne
w umowach

Rozporządzenie BMR wprowadziło dodatkowe obowiązki dla banków. Każdy bank musi mieć plan awaryjny. Plan ten musi określać, co zrobi bank, jeśli z rynku zniknie wskaźnik referencyjny lub nastąpi jego istotna zmiana. Plan ma m.in. zagwarantować ciągłość wykonania umowy. Klauzula awaryjna odzwierciedla plan w konkretnej umowie.

Zarówno zniknięcie wskaźnika, jak i istotna zmiana to sytuacje niezależne od banków. O tym, czy nastąpią, decyduje administrator wskaźnika lub organ nadzoru.

Rozporządzenie BMR weszło w życie w 2018 r. Ponieważ wcześniej banki nie miały obowiązku umieszczać w umowach klauzul awaryjnych, to z przyczyn obiektywnych, na rynku wciąż trwają umowy, które takich zapisów nie mają.

Dlatego dla umów zawartych przed 2018 rokiem, każdy bank wypracuje własne podejście w zakresie niezbędnych zmian w treści umów oraz ich komunikacji do klientów.

Instytucje publiczne
mogą wyznaczyć zamiennik

Rozporządzenie BMR uprawnia Komisję Europejską lub krajowy organ do wyznaczenia tzw. zamiennika dla znikającego wskaźnika.

Komisja Europejska lub krajowy organ mogą wyznaczyć zamiennik tylko pod pewnymi warunkami, określonymi w rozporządzeniu BMR i tylko w odniesieniu do określonego katalogu wskaźników referencyjnych. Jeśli Komisja lub krajowy organ wyznaczy zamienny wskaźnik referencyjny, będzie on z mocy prawa używany w umowach, w których nie ma klauzuli awaryjnej lub jest ona nieodpowiednia. W pozostałych przypadkach stosowane będą zapisy z umowy i zawartej w niej klauzuli awaryjnej.

Z kolei jeśli organ publiczny nie wyznaczy zamiennika, to banki mogą zaproponować zasady, na jakich będą wykonywane umowy zawierające wskaźnik, który nie będzie publikowany.

Użyteczne linki:

Więcej informacji

na temat reformy zasad stosowania wskaźników referencyjnych znajduje się na stronie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego:

https://www.knf.gov.pl/aktualnosci?articleId=75391&p_id=18

https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32021R1847&from=PL

https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Komisja_Europejska_wyznaczyla_zamiennik_dla_LIBOR-CHF.pdf

Rejestr administratorów

wskaźników referencyjnych i wskaźników referencyjnych dopuszczalnych do stosowania zgodnie z rozporządzeniem BMR jest prowadzony przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych:

https://registers.esma.europa.eu/publication/searchRegister?core=esma_registers_bench_entities

https://registers.esma.europa.eu/publication/searchRegister?core=esma_registers_bench_benchmarks

ikona cookie

Serwis BANKIWPOLSCE.pl administrowany przez Związek Banków Polskich w Warszawie stosuje dla prawidłowego działania pliki cookies. Politykę prywatności, cel i sposób stosowania plików cookies znaleźć można tutaj.